Nội dung chính
Vụ án cựu Tổng Giám đốc Tổng Công ty Chè Việt Nam (Vinatea) Nguyễn Thiện Toàn và đồng phạm bị đề nghị mức án nghiêm khắc vì gây thiệt hại 38 tỉ đồng đang gây xôn xao dư luận. Đây không chỉ là một vụ án tham nhũng thông thường, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh về những lỗ hổng trong quản lý tài sản nhà nước, đặc biệt trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp. Hãy cùng phân tích sâu sắc vụ việc này để rút ra những bài học đắt giá.
Chiều 15-4, sau một ngày xét xử, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) TP Hà Nội đã nêu quan điểm về vụ án đồng thời đề nghị mức án đối với 8 bị cáo cựu lãnh đạo Tổng công ty Chè Việt Nam (Vinatea).

Phiên tòa xét xử các bị cáo, những người từng nắm giữ vị trí quan trọng tại Vinatea
Các bị cáo tại phiên toà. Ảnh: T.D.
Đề Nghị Mức Án Nghiêm Khắc Cho Các Cựu Lãnh Đạo Vinatea
Theo đó, VKSND đề nghị cựu tổng giám đốc Vinatea Nguyễn Thiện Toàn mức án 11-12 năm tù; Đặng Ngọc Cầm, cựu thành viên Hội đồng thành viên (HĐTV), mức án 3 năm 6 tháng – 4 năm tù; Nguyễn Quốc Khánh, cựu thành viên HĐTV, mức án 3 năm 6 tháng – 4 năm tù; Trần Thị Hoa, cựu thành viên HĐTV, 4-5 năm tù; Vũ Ngọc Tự, cựu chủ tịch HĐTV, 7-8 năm tù; Đặng Văn Tới, cựu kế toán trưởng, 8-9 năm tù; Bành Thương Trí, cựu giám đốc chi nhánh tại TP HCM, 7-8 năm tù, cùng về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Riêng bị cáo Trần Hồng Điệp, cựu kiểm soát viên chuyên trách, bị đề nghị mức án 3 năm – 3 năm 6 tháng tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
VKSND: Vụ Án Tham Nhũng Nghiêm Trọng, Gây Thiệt Hại Lớn Cho Nhà Nước
Đại diện VKSND đánh giá đây là vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Các bị cáo đều là những người có chức vụ, quyền hạn song đã không thực hiện đúng, đủ nhiệm vụ, quyền hạn được giao, gây hậu quả thiệt hại tài sản cho Nhà nước.
Viện Kiểm sát xác định Vinatea được Nhà nước giao quản lý, sử dụng 11 cơ sở nhà đất tại TP HCM, Hà Nội, Hòa Bình, Hải Phòng… Trong quá trình quản lý, sử dụng các khu đất trên, HĐTV, Ban Tổng giám đốc Vinatea và các cá nhân liên quan đã có hành vi trái pháp luật, gây hậu quả thiệt hại cho Nhà nước.
“Ông Trùm” Nguyễn Thiện Toàn và Những Sai Phạm Nghiêm Trọng
Trong vụ án này, bị cáo Toàn bị xác định là chủ mưu, chỉ đạo, ký nghị quyết vay tiền, nộp tiền sử dụng đất thuê 50 năm trả tiền một lần tại 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, TP HCM không xác định giá trị tài sản này vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa Vinatea. Bên cạnh đó, bị cáo Toàn đã ký nghị quyết và hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp là quyền sử dụng đất (QSDĐ) thuê 30 năm, diện tích 1.500m2 tại đường Trần Khát Chân (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) trong liên doanh Hotel Indochine Hà Nội và QSDĐ diện tích hơn 11.630 m2 ở đường Chè Hương, TP Hải Phòng tại Công ty Nam Cường không qua đấu giá. Hành vi này là trái pháp luật, gây hậu quả thiệt hại cho nhà nước hơn 38 tỉ đồng.
Bị cáo Đặng Văn Tới bị xác định đã không hạch toán bổ sung tài sản là quyền sử dụng đất thuê 50 năm trả tiền một lần tại 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa Vinatea; không hạch toán tiền chuyển nhượng phần vốn góp là QSDĐ thuê 30 năm diện tích 1.500 m2 tại đường Trần Khát Chân, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội trong liên doanh Hotel Indochine Hà Nội và QSDĐ diện tích hơn 11.630 m2 đất đường Chè Hương, TP Hải Phòng tại Công ty Nam Cường không qua đấu giá là trái pháp luật. Hành vi của bị cáo Tới gây hậu quả thiệt hại cho Nhà nước tổng số tiền hơn 38 tỉ đồng.
Trong vụ án, ông Cầm và Khánh bị cáo buộc thực hiện chỉ đạo của cấp trên ký nghị quyết vay tiền của Công ty GB Tea để nộp tiền sử dụng đất thuê 50 năm trả tiền một lần; ký nghị quyết góp vốn và nghị quyết về việc cấn trừ công nợ với Công ty GB Tea nhưng không xác định giá trị tài sản này vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa Vinatea. Hành vi trên gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 16 tỉ đồng.
Thu Hồi Ba Khu Đất “Vàng”
Đối với 3 khu đất trên, cơ quan công tố đề nghị tòa tuyên thu hồi, bàn giao cho UBND TP HCM, Hà Nội, Hải Phòng sử dụng, quản lý.
Bài Học Đắt Giá Từ Vụ Vinatea
Cần Siết Chặt Quản Lý Tài Sản Nhà Nước
Vụ án Vinatea cho thấy sự lỏng lẻo trong quản lý tài sản nhà nước, đặc biệt là đất đai. Việc định giá tài sản không chính xác, thiếu minh bạch trong quá trình cổ phần hóa đã tạo kẽ hở cho các hành vi sai phạm. Cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ hơn, đảm bảo mọi giao dịch liên quan đến tài sản nhà nước đều được thực hiện công khai, minh bạch và đúng quy định pháp luật.
Nâng Cao Trách Nhiệm Người Đứng Đầu
Vai trò của người đứng đầu là vô cùng quan trọng trong việc ngăn chặn tham nhũng. Vụ án Vinatea cho thấy, khi người đứng đầu thiếu trách nhiệm, thậm chí lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi cá nhân, thì hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng. Cần có chế tài đủ mạnh để xử lý nghiêm những người đứng đầu thiếu trách nhiệm, bao che cho sai phạm.
Tăng Cường Kiểm Tra, Giám Sát
Công tác kiểm tra, giám sát cần được tăng cường ở tất cả các cấp, các ngành. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi sai phạm. Đồng thời, cần khuyến khích người dân tham gia giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước, góp phần ngăn chặn tham nhũng từ sớm, từ xa.
Lời Kết
Vụ án Vinatea là một bài học đắt giá về quản lý tài sản nhà nước. Hy vọng rằng, từ vụ án này, chúng ta sẽ rút ra được những kinh nghiệm quý báu để hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, minh bạch và liêm chính.