Nội dung chính
Năm 2025 chứng kiến một bước ngoặt lớn trong lĩnh vực tuyển sinh đại học (ĐH) với những thay đổi mang tính cách mạng. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) vừa công bố Thông tư 06/2025/TT-BGDĐT, sửa đổi và bổ sung một số điều trong Quy chế tuyển sinh ĐH, cao đẳng (CĐ) ngành giáo dục mầm non, hứa hẹn sẽ tạo ra một sân chơi công bằng và minh bạch hơn cho tất cả thí sinh.
“Khai Tử” Xét Tuyển Sớm: Bước Lùi Hay Bước Tiến?
Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất là việc bãi bỏ hình thức xét tuyển sớm. Quyết định này đã gây ra không ít tranh cãi trong cộng đồng giáo dục. Vậy, đâu là nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự thay đổi này?
Theo Bộ GD-ĐT, việc xét tuyển sớm trong những năm qua đã bộc lộ nhiều bất cập. Kỳ tuyển sinh kéo dài gây tốn kém nguồn lực xã hội khi thí sinh phải vất vả xin xác nhận kết quả học tập THPT gửi đến nhiều trường. Hơn nữa, tỷ lệ nhập học thực tế của thí sinh trúng tuyển sớm thường rất thấp, cho thấy hiệu quả của phương thức này chưa thực sự rõ rệt.
Một vấn đề khác là việc sử dụng kết quả học tập từ 1 đến 5 học kỳ THPT mà bỏ qua kết quả năm lớp 12 (học kỳ II) có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình học tập và thi tốt nghiệp THPT của học sinh. Điều này đi ngược lại với mục tiêu trang bị đầy đủ kiến thức nền tảng cho sinh viên trước khi bước vào giảng đường ĐH.
Kỳ thi đánh giá tư duy: Một trong những phương thức xét tuyển được nhiều trường ĐH sử dụng.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến trái chiều cho rằng xét tuyển sớm giúp các trường chủ động hơn trong công tác tuyển sinh và tạo cơ hội cho những thí sinh có năng lực nổi trội được “về đích” sớm. Việc bãi bỏ xét tuyển sớm có thể làm giảm tính cạnh tranh và đa dạng trong tuyển sinh.
Để bù đắp cho việc này, quy chế mới yêu cầu các trường sử dụng kết quả học tập THPT phải dựa trên kết quả cả năm lớp 12, với trọng số không dưới 25%. Đây là một nỗ lực nhằm đảm bảo tính công bằng và khuyến khích học sinh nỗ lực học tập trong suốt năm cuối cấp.
“Cuộc Cách Mạng” Quy Đổi Điểm: Giải Mã Bài Toán Khó
Một điểm mới quan trọng khác là quy định về việc quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển giữa các phương thức xét tuyển khác nhau. Điều này có ý nghĩa gì và sẽ tác động như thế nào đến thí sinh?
Trước đây, việc phân bổ chỉ tiêu cho từng phương thức xét tuyển có thể dẫn đến tình trạng điểm chuẩn giữa các phương thức chênh lệch quá lớn, gây ra sự bất công cho thí sinh. Quy định mới này nhằm khắc phục tình trạng đó bằng cách tạo ra một “thang đo” chung để so sánh năng lực của thí sinh независимо от phương thức xét tuyển mà họ sử dụng.
Tuyển sinh đầu cấp linh hoạt: Xu hướng tất yếu trong bối cảnh mới.
PGS-TS Nguyễn Anh Dũng nhấn mạnh rằng việc quy đổi điểm là một vấn đề kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi các trường phải có căn cứ khoa học và hệ thống để đảm bảo tính chính xác và công bằng. Mục tiêu cuối cùng là tất cả thí sinh đăng ký vào cùng một ngành sẽ được xếp hạng dựa trên năng lực thực tế của họ, bất kể họ sử dụng phương thức xét tuyển nào.
TS Lê Anh Đức chia sẻ kinh nghiệm của ĐH Kinh tế Quốc dân trong việc quy đổi các phương thức xét tuyển về thang điểm 30. Dù thí sinh xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT, chứng chỉ quốc tế hay điểm thi đánh giá năng lực, tất cả đều được quy đổi về cùng một thang điểm để đảm bảo sự bình đẳng.
Tuy nhiên, việc quy đổi điểm không đơn giản chỉ là phép toán học. Các trường cần phải có cơ sở dữ liệu và phân tích thống kê để xác định hệ số quy đổi phù hợp, phản ánh đúng năng lực của thí sinh. Điều này đòi hỏi sự đầu tư lớn về nguồn lực và chuyên môn.
Tự Do Tổ Hợp Xét Tuyển: Cơ Hội Hay Thách Thức?
Năm 2025 là năm đầu tiên học sinh học chương trình giáo dục phổ thông mới tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT. Để phù hợp với chương trình mới, quy chế tuyển sinh cho phép các trường không giới hạn số lượng tổ hợp xét tuyển.
Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng đầu vào, quy chế cũng quy định tổ hợp môn xét tuyển phải bao gồm ít nhất 3 môn phù hợp, trong đó có môn toán hoặc ngữ văn với trọng số không dưới 25%. Từ năm 2026, tỷ lệ này sẽ tăng lên 50%, cho thấy sự重视 của Bộ GD-ĐT đối với các môn học nền tảng.
Ngoài ra, các trường có thể quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm môn ngoại ngữ trong tổ hợp xét tuyển, nhưng điểm quy đổi không được vượt quá 50%. Một điểm mới đáng chú ý khác là giới hạn tổng điểm cộng ưu tiên không vượt quá 10% điểm tối đa của thang điểm xét tuyển, nhằm tạo ra sự cạnh tranh công bằng hơn cho tất cả thí sinh.
Lời Kết: Một Kỳ Tuyển Sinh Công Bằng Hơn?
Những thay đổi trong quy chế tuyển sinh ĐH năm 2025 cho thấy nỗ lực của Bộ GD-ĐT trong việc tạo ra một kỳ thi công bằng, minh bạch và hiệu quả hơn. Việc bãi bỏ xét tuyển sớm, quy định về quy đổi điểm và tự do tổ hợp xét tuyển hứa hẹn sẽ mang lại nhiều cơ hội hơn cho thí sinh, đồng thời nâng cao chất lượng đầu vào của các trường ĐH.
Tuy nhiên, để những thay đổi này thực sự phát huy hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ GD-ĐT, các trường ĐH và toàn xã hội. Các trường cần chủ động xây dựng phương án tuyển sinh phù hợp với đặc thù của mình, đồng thời đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quá trình thực hiện. Thí sinh cần chủ động tìm hiểu thông tin, chuẩn bị kỹ lưỡng kiến thức và kỹ năng để tự tin bước vào kỳ thi quan trọng này.
Liệu “cuộc cách mạng” tuyển sinh này có thực sự thành công? Câu trả lời sẽ nằm ở kết quả của kỳ thi ĐH năm 2025 và những năm tiếp theo. Nhưng một điều chắc chắn là, những thay đổi này đã mở ra một chương mới cho nền giáo dục ĐH Việt Nam, một chương mà ở đó, sự công bằng, minh bạch và chất lượng được đặt lên hàng đầu.