Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025: Những bất cập và thách thức
Đề thi môn toán và tiếng Anh của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 được đánh giá là khó hơn nhiều so với đề minh họa công bố cuối năm 2024. Tỷ lệ câu hỏi ở mức vận dụng và vận dụng cao chiếm ưu thế, trong khi các câu hỏi ở mức nhận biết và thông hiểu giảm đáng kể. Điều này khiến nhiều học sinh không đạt được kết quả như mong muốn.
Một trong những vấn đề lớn nhất là đề thi không phục vụ mục tiêu tốt nghiệp. Thay vào đó, nó được thiết kế để phân loại học sinh, phù hợp với mục tiêu tuyển sinh đại học. Điều này gây ra sự bất công bằng cho nhiều thí sinh, đặc biệt là những em có học lực trung bình.
Nhiều học sinh buồn và âu lo sau khi kết thúc kỳ thi[/caption] Chuyên gia khảo thí nhận định rằng ngữ liệu và cách đặt câu hỏi trong đề thi cũng là một vấn đề lớn. Đề thi nhiều môn có các câu hỏi sử dụng văn bản dài, cấu trúc phức tạp, đôi khi mang tính học thuật cao, không phù hợp với học sinh phổ thông.
Quy trình xây dựng đề thi cũng bộc lộ nhiều hạn chế. Ma trận đề thi không được sử dụng đúng cách, và sự nhầm lẫn giữa “ma trận” và “đặc tả đề thi” đã khiến quá trình xây dựng đề tách rời hoàn toàn khỏi yêu cầu của chương trình.
Đề thi vẫn được xây dựng theo phương pháp truyền thống, thiếu sự hỗ trợ từ một ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa. Điều này làm giảm tính khoa học của kỳ thi và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của thí sinh.
Dạy – học – thi không thống nhất
Lứa học sinh dự thi năm 2025 là khóa đầu tiên học theo Chương trình GDPT 2018, đồng thời chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch COVID-19. Việc học trực tuyến kéo dài khiến chất lượng tích lũy kiến thức, kỹ năng và tâm lý học tập của các em bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Hiệu trưởng một trường THPT tại TP Hà Nội đánh giá chương trình giảng dạy hiện tại chưa chuẩn bị cho học sinh những dạng câu hỏi yêu cầu tư duy logic và kỹ năng xử lý tình huống phức tạp như trong đề thi tốt nghiệp năm nay.
Cần minh bạch quy trình ra đề
Chuyên gia khảo thí cho rằng để khắc phục các bất cập trên, cần có những điều chỉnh căn bản trong quy trình xây dựng và triển khai đề thi. Đề thi cần quay lại đúng mục tiêu xét tốt nghiệp, ưu tiên các câu hỏi ở mức độ cơ bản.
Quy trình xây dựng đề thi cần dựa trên một ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa, được kiểm định thực tế về độ khó và độ phân biệt. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần minh bạch hóa quy trình ra đề và cung cấp định hướng rõ ràng cho giáo viên, học sinh.
Sự bất bình đẳng trong cơ hội học tập của học sinh ở các gia đình khác nhau và trường học khác nhau cũng là một vấn đề cần được quan tâm. Đề thi quá khó có thể gây bất lợi cho nhóm yếu thế.