Bộ Nông nghiệp và Môi trường mới đây đã đề xuất dự án nhằm giải quyết những vướng mắc trong quá trình thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Dự thảo Luật sửa đổi Luật Đất đai 2024 đang được lấy ý kiến công khai bao gồm hai trường hợp Nhà nước thu hồi đất. Trong đó, Nhà nước sẽ thu hồi đất để thực hiện dự án xây dựng cấp bách cho nhiệm vụ chính trị, đối ngoại; dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, logistic.
Ngoài ra, dự án cũng đề xuất các dự án quy mô lớn như khu đô thị, du lịch dịch vụ thương mại, văn hóa, thể thao do HĐND cấp tỉnh quyết định cũng sẽ được Nhà nước hỗ trợ thu hồi đất. Đáng chú ý, với trường hợp dự án thực hiện qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, nếu chủ đầu tư đàm phán được trên 75% diện tích hoặc người có đất, Nhà nước sẽ thu hồi phần còn lại để giao cho họ.
Theo lý giải của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thực tế có nhiều dự án quy mô lớn, thúc đẩy phát triển địa phương, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách nhưng chưa có quy định thu hồi đất, gây khó khăn cho quá trình tiếp cận đất đai và triển khai dự án. Điều này đòi hỏi sự điều chỉnh linh hoạt và thích ứng của pháp luật đất đai để đảm bảo môi trường đầu tư thông thoáng, trong khi vẫn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và Nhà nước.
Luật sư Phạm Thanh Tuấn, một chuyên gia pháp lý bất động sản, bày tỏ sự ủng hộ với cơ chế “Nhà nước thu hồi phần còn lại” khi chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc người có đất. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng việc áp dụng cơ chế này cần gắn với một số điều kiện chặt chẽ để đảm bảo lợi ích hài hòa giữa chủ đầu tư và người dân, hạn chế nguy cơ lạm dụng và đảm bảo công bằng.
Để thực hiện hiệu quả cơ chế này, chuyên gia đề nghị nên bổ sung một cơ chế trung gian, chẳng hạn như chính quyền địa phương hoặc một tổ chức độc lập, đóng vai trò làm cầu nối giữa chủ đầu tư và người dân. Qua đó, cơ chế này có thể hỗ trợ và hòa giải các vấn đề phát sinh, góp phần giảm thiểu mâu thuẫn và tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả hơn.
Ngoài các đề xuất về thu hồi đất, tại dự thảo luật sửa đổi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đưa ra một điểm đáng chú ý khác liên quan đến định giá đất. Cụ thể, việc định giá đất trong thời gian tới có thể không còn dựa trên “nguyên tắc thị trường” như trước đây. Thay vào đó, Nhà nước sẽ quyết định giá đất theo các tiêu chí và khung giá đất do cơ quan có thẩm quyền ban hành. Sự thay đổi này đánh dấu sự quay trở lại cơ chế định giá đất như trước khi Luật Đất đai 2024 được ban hành và có hiệu lực pháp luật. Đây là một điểm quan trọng đòi hỏi sự điều chỉnh trong cả chính sách và thực thi để đảm bảo hài hòa giữa lợi ích kinh tế và mục tiêu an sinh xã hội.
https://www.doisongphapluat.com.vn/tin-theo-dia-phuong/bo-nong-nghiep-de-xuat-nha-nuoc-thu-hoi-dat-khi-dach-thoa-thuan-tren-75-a381533.html