EU đang đẩy mạnh nỗ lực tăng cường năng lực phòng thủ, vừa tìm cách duy trì quan hệ với Mỹ, vừa hướng tới tự chủ an ninh trước những thách thức mới. Kế hoạch tái vũ trang trị giá 800 tỷ euro và Sách trắng về phòng thủ là những bước đi quan trọng.
Sau những thay đổi trong cam kết an ninh của Mỹ đối với các đồng minh châu Âu, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump, Liên minh châu Âu (EU) và một số thành viên NATO ở châu Âu đã nhanh chóng tự thân vận động.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã chủ động dẫn dắt nỗ lực hỗ trợ Ukraine trong bối cảnh chính quyền mới ở Mỹ có những bất đồng thương mại với EU, giảm sự quan tâm đến NATO, có ý định ngừng viện trợ tài chính và quân sự cho Ukraine, đồng thời hướng tới bình thường hóa quan hệ với Nga.
EU đã công bố kế hoạch tái vũ trang châu Âu với ngân sách lớn, lên tới 800 tỷ euro, cùng với Sách trắng về phòng thủ cho tương lai, một chiến lược phòng thủ mới của EU.
Sự cấp thiết này xuất phát từ những diễn biến và hệ lụy của hai cuộc điện đàm giữa ông Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin, khiến EU đối mặt với hai thách thức lớn về an ninh: không thể tiếp tục tin tưởng hoàn toàn vào cam kết bảo vệ đồng minh của Mỹ và Nga trở thành mối đe dọa an ninh lớn nhất đối với các thành viên NATO ở châu Âu.
Chiến lược phòng thủ mới này là phản ứng của EU trước tình hình đó.
EU tăng cường hợp tác quốc phòng sau hội nghị thượng đỉnh tại Brussels.
Chiến lược này nhằm chuẩn bị cho EU đối phó với kịch bản xấu nhất: Mỹ giảm cam kết bảo đảm an ninh cho các đồng minh ở châu Âu hoặc thậm chí rút khỏi NATO.
Mục tiêu cốt lõi là tăng cường sức mạnh và tiềm lực quân sự, quốc phòng chung của EU và các thành viên. Trong 5 năm tới, EU đặt mục tiêu đạt được 3 điều chính: tiếp tục hỗ trợ Ukraine, đối phó với các thách thức và đe dọa an ninh từ Nga, và tự chủ về bảo đảm an ninh trong trường hợp không còn có thể dựa vào Mỹ.
Nói cách khác, chiến lược phòng thủ này vừa duy trì sự hợp tác với Mỹ, vừa hướng tới tự chủ về an ninh trong tương lai, đồng thời nỗ lực duy trì NATO song song với việc xây dựng liên minh phòng thủ riêng.
EU đối mặt với nhiều thách thức an ninh.
Chiến lược này bao gồm một chương trình đầu tư tài chính lớn chưa từng có vào công nghiệp quân sự và quốc phòng, tập trung vào các lĩnh vực mà EU và NATO hiện phụ thuộc vào Mỹ, như bảo đảm an ninh, vũ khí, sự tham gia của quân đội Mỹ, hỗ trợ hậu cần và chiến thuật.
Do đó, chiến lược phòng thủ của EU hướng tới việc các nước thành viên tăng ngân sách quốc phòng và nhận được hỗ trợ tài chính để tăng cường vũ trang, hợp tác chế tạo vũ khí, thống nhất chỉ huy và tác chiến.
Để đạt được sự tự chủ về an ninh, cách tiếp cận của EU trong chiến lược này là rất cấp tiến và phù hợp.
Tuy nhiên, thành công của EU phụ thuộc vào 3 yếu tố: nguồn tài chính dồi dào từ ngân quỹ chung của EU và các thành viên, sự đoàn kết nội bộ và khả năng chạy đua với thời gian trước nguy cơ ông Donald Trump và Vladimir Putin tiếp tục đặt EU và NATO vào thế bất lợi.
AI Content