Nội dung chính
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường vừa có những phát biểu đáng chú ý về vấn đề dạy thêm, học thêm, thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận. Ông cho rằng, không phải cứ ép học thêm là xấu, mà quan trọng là động cơ của việc ép buộc đó là gì.
Trong khuôn khổ Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7, ngày 25-3, các đại biểu đã thảo luận sôi nổi về dự thảo Luật Nhà giáo. Vấn đề dạy thêm, học thêm, một chủ đề luôn nóng bỏng trong ngành giáo dục, tiếp tục được GS-TS Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội), nguyên phó hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân, đưa ra phân tích sâu sắc.
Đại biểu Hoàng Văn Cường chia sẻ quan điểm về dạy thêm, học thêm tại Quốc hội
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường phát biểu. Ảnh: Hồ Long
“Ép” học thêm: Khi nào là trách nhiệm, khi nào là vụ lợi?
Đóng góp ý kiến vào dự thảo luật, bên cạnh những đồng tình, đại biểu Hoàng Văn Cường bày tỏ một số băn khoăn và đề xuất Ban soạn thảo tiếp tục hoàn thiện. Ông đặc biệt lưu ý đến quy định “Cấm ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức” tại Điểm e, Khoản 2 Điều 11. Theo ông, quy định này nghe có vẻ hợp lý, nhưng lại đặt ra hai vấn đề cần xem xét.
Thứ nhất, ông Cường nhấn mạnh: “Không phải cứ bắt học sinh học thêm đều là xấu”. Ông lý giải rằng, những giáo viên có tâm huyết, luôn trăn trở về sự tiến bộ của học sinh, thường lo lắng khi học sinh không theo kịp bài giảng, kiến thức hổng. Vì vậy, họ có thể yêu cầu những học sinh yếu kém, tiếp thu chậm ở lại sau giờ học để kèm cặp, phụ đạo thêm. “Đối với những học sinh dạng cá biệt này mà không ép thì chắc chắn cháu không ở lại học. Thậm chí khi tôi dạy sinh viên Lào học đại học vẫn phải yêu cầu các bạn ấy đến thêm một buổi riêng để mình giải thích thêm cho các bạn ấy những chỗ các bạn ấy chưa hiểu” – ông Cường chia sẻ.
Từ kinh nghiệm thực tế của bản thân, vị đại biểu khẳng định rằng, việc “ép” học sinh ở lại học thêm trong trường hợp này không xuất phát từ động cơ vụ lợi, mà là trách nhiệm của người thầy, là sự tận tâm với học trò. Ông cho rằng, cần khuyến khích những hành động như vậy để lan tỏa tinh thần nhân văn trong giáo dục.
Do đó, ông đề xuất sửa đổi quy định trên thành: “Cấm ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức để vụ lợi”.
“Tự nguyện” học thêm: Cẩn trọng với sự giả tạo
Thứ hai, đại biểu Hoàng Văn Cường chỉ ra một thực tế đáng lo ngại, đó là tình trạng giáo viên không trực tiếp ép buộc, nhưng lại yêu cầu học sinh và gia đình viết đơn xin học thêm. “Như vậy rõ ràng không ép buộc mà là tự nguyện, nhưng bản chất lại không phải tự nguyện”, ông nói. Bởi lẽ, học sinh có thể cảm thấy áp lực, lo sợ nếu không học thêm sẽ không theo kịp chương trình, không làm được bài, dẫn đến việc phải “tự nguyện” một cách gượng ép.
Để giải quyết vấn đề này, đại biểu Hoàng Văn Cường kiến nghị dự thảo luật cần quy định rõ: “Cấm dạy thêm có thu tiền đối với người học đang trực tiếp giảng dạy”. Theo ông, quy định này sẽ giúp ngăn chặn tình trạng giáo viên tạo áp lực để học sinh phải học thêm, đồng thời vẫn tôn trọng nhu cầu học thêm chính đáng của học sinh.
Lương nhà giáo: Khi nào “khẩu hiệu” thành hiện thực?
Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng bày tỏ sự đồng tình với chính sách ưu tiên lương cho nhà giáo, xếp ở vị trí cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, quy định này đã được đề cập trong Nghị quyết 29 của Trung ương từ hơn 10 năm trước, nhưng đến nay vẫn chưa thực sự đi vào cuộc sống do thiếu một bảng lương riêng dành cho nhà giáo.
Ông lo ngại rằng, nếu Luật Nhà giáo lần này không có những quy định cụ thể, chi tiết hơn về vấn đề này, thì việc nâng cao vị thế của nhà giáo thông qua chính sách lương vẫn chỉ là “khẩu hiệu” suông.
Lời kết:
Những ý kiến đóng góp của đại biểu Hoàng Văn Cường đã làm sáng tỏ thêm nhiều khía cạnh phức tạp của vấn đề dạy thêm, học thêm. Hy vọng rằng, những phân tích sâu sắc và đề xuất cụ thể của ông sẽ được Ban soạn thảo Luật Nhà giáo lắng nghe, tiếp thu, để xây dựng một hành lang pháp lý chặt chẽ, góp phần chấn chỉnh hoạt động dạy thêm, học thêm, đảm bảo quyền lợi chính đáng của cả người dạy và người học, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục nước nhà.