Các nhà khoa học vừa công bố hình ảnh cổ xưa nhất về vũ trụ, được tạo nên từ ánh sáng có tuổi đời gần 13,8 tỷ năm. Quan sát này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về giai đoạn sơ khai của vũ trụ, chỉ 380.000 năm sau vụ nổ Big Bang.
Nhóm nghiên cứu do nhà vật lý thiên văn Jo Dunkley từ Đại học Princeton (Mỹ) dẫn đầu đã sử dụng kính viễn vọng ALMA đặt tại Chile để thu thập những dữ liệu quý giá này. Ánh sáng cổ xưa này đã trải qua một hành trình dài, mang theo thông tin về vũ trụ khi nó còn rất trẻ.
Hình ảnh này cho phép chúng ta nhìn lại quá khứ, chứng kiến vũ trụ ở giai đoạn sơ khai, trước khi nó giãn nở và trở nên phức tạp như ngày nay. Đây là một bước tiến lớn trong việc nghiên cứu sự hình thành và phát triển của vũ trụ.
Hình ảnh từ ALMA cho thấy vũ trụ khi mới 380.000 năm tuổi.
Theo Live Science, hình ảnh mới này, chụp vũ trụ khi mới 380.000 năm tuổi, đã củng cố các lý thuyết hàng đầu về sự tiến hóa của vũ trụ, mô tả chính xác các giai đoạn đầu của nó.
Vào thời điểm đó, vũ trụ phát ra bức xạ nền vi sóng vũ trụ khi nó vừa thoát ra khỏi trạng thái mờ đục, nóng bỏng sau sự kiện Vụ nổ Big Bang, cho phép không gian trở nên trong suốt. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử vũ trụ.
Tuy nhiên, những hình ảnh mới cho thấy ở độ phân giải cao quá trình hình thành và chuyển động của các đám mây khí hydro và heli nguyên thủy, không chỉ đơn thuần là sự chuyển đổi từ tối sang sáng. Đây là những “hạt giống” đầu tiên cho sự hình thành của các ngôi sao và thiên hà sau này.
Sau hàng triệu hoặc hàng tỷ năm sau đó, các đám mây này mới bắt đầu kết tụ thành những ngôi sao rồi thiên hà đầu tiên, đưa vũ trụ thoát khỏi giai đoạn sơ sinh mang tên Thời kỳ tăm tối. Quá trình này vô cùng phức tạp và diễn ra trong một khoảng thời gian rất dài.
Quá trình hình thành các thiên hà từ đám mây khí hydro và heli.
Thành phần của vũ trụ sơ sinh
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy vũ trụ sơ sinh chứa khối lượng bằng 1.900 “zetta-sun”. Một zetta-sun bằng 1021 khối lượng Mặt Trời.
Trong số này, chỉ có 100 zetta-sun đến từ vật chất thông thường, loại mà chúng ta có thể nhìn thấy và đo lường. Trong vũ trụ sơ khai, vật chất này chủ yếu là hydro, theo sau là heli. Điều này cho thấy sự khác biệt lớn so với thành phần của vũ trụ ngày nay.
Trong số 1.800 zetta-sun còn lại, 500 zetta-sun là vật chất tối, loại vật chất lý thuyết vô hình bao trùm vũ trụ; trong khi 1.300 zetta-sun khổng lồ đến từ mật độ năng lượng tối, một hiện tượng bí ẩn tương tự khiến vũ trụ giãn nở với tốc độ ngày càng nhanh. Sự phân bố này cung cấp manh mối quan trọng về bản chất của vật chất tối và năng lượng tối.
Ý nghĩa của việc nghiên cứu vũ trụ sơ sinh
“Bằng cách nhìn lại thời điểm khi mọi thứ còn đơn giản hơn nhiều, chúng ta có thể ghép lại câu chuyện về cách vũ trụ của chúng ta tiến hóa thành nơi phong phú và phức tạp như ngày nay” – GS Dunkley nói. Việc nghiên cứu vũ trụ sơ sinh giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguồn gốc và sự phát triển của vũ trụ, từ đó giải đáp những câu hỏi lớn về sự tồn tại.
Những khám phá này không chỉ có giá trị về mặt khoa học mà còn mang ý nghĩa triết học sâu sắc, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vị trí của mình trong vũ trụ bao la.
Kính viễn vọng ALMA tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc khám phá những bí ẩn của vũ trụ, mang đến cho chúng ta những hiểu biết mới mẻ và sâu sắc về nguồn gốc của mọi thứ.
“`