Nội dung chính
Lễ hội chùa Tây Phương năm nay không chỉ là sự kiện văn hóa tâm linh mà còn là dấu mốc quan trọng kỷ niệm những giá trị lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật đặc sắc. Từ ngày 2 đến 4 tháng 4, du khách thập phương sẽ có cơ hội hòa mình vào không gian lễ hội trang nghiêm, long trọng, đánh dấu sự kiện Lễ hội chùa Tây Phương chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đồng thời kỷ niệm 10 năm 34 pho tượng tại chùa được vinh danh là Bảo vật quốc gia (2015 – 2025).
Chùa Tây Phương: Chứng Nhân Lịch Sử và Kiến Trúc Nghệ Thuật Độc Đáo
Chùa Tây Phương, còn gọi là Sùng Phúc tự, tọa lạc trên núi Câu Lậu thuộc xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, Hà Nội, không chỉ là một ngôi chùa cổ kính mà còn là một bảo tàng nghệ thuật vô giá. Sự hình thành và phát triển của chùa gắn liền với dòng chảy Phật giáo Việt Nam. Ngôi chùa được xây dựng bằng những vật liệu truyền thống như gỗ lim, đá ong và gạch nung, tạo nên một tổng thể kiến trúc hài hòa với thiên nhiên, vừa cổ kính, uy nghiêm, vừa gần gũi, thanh tịnh.
Điểm nhấn kiến trúc của chùa Tây Phương nằm ở hệ thống mái chồng diêm 2 tầng 8 mái, với những đường cong mềm mại, tinh tế, mang đậm dấu ấn kiến trúc cổ Việt Nam. Các đầu đao uốn lượn như những cánh chim phượng, thể hiện sự khéo léo và tài hoa của những người thợ thủ công xưa.
Vẻ đẹp cổ kính, uy nghiêm của chùa Tây Phương
Các cột và kèo chùa được chạm khắc tỉ mỉ với những hoa văn rồng, phượng và các họa tiết truyền thống, thể hiện sự tinh xảo và giá trị nghệ thuật cao. Năm 2014, với những giá trị đặc biệt về kiến trúc và nghệ thuật, chùa Tây Phương đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt, khẳng định vị thế quan trọng của ngôi chùa trong di sản văn hóa Việt Nam.
Lễ Hội Chùa Tây Phương: Sự Kết Hợp Giữa Tín Ngưỡng và Văn Hóa Dân Gian
Lễ hội chùa Tây Phương không chỉ là dịp để người dân và du khách hành hương, cầu nguyện mà còn là cơ hội để trải nghiệm những nét văn hóa truyền thống đặc sắc.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Thạch Thất Nguyễn Thị Bích Ngọc, năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi Lễ hội truyền thống chùa Tây Phương được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng địa phương, đồng thời là niềm tự hào của người dân Thạch Thất nói riêng và Hà Nội nói chung.
Thêm vào đó, năm 2025 cũng là cột mốc kỷ niệm 10 năm bộ tượng Phật giáo chùa Tây Phương thời Tây Sơn, niên đại cuối thế kỷ XVIII, được công nhận là Bảo vật quốc gia. Đây là minh chứng cho giá trị nghệ thuật và lịch sử to lớn của những pho tượng này, góp phần làm phong phú thêm kho tàng di sản văn hóa Việt Nam.
Lễ hội chùa Tây Phương được ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Chính hội chùa Tây Phương diễn ra vào ngày 6 tháng 3 âm lịch hàng năm, bao gồm cả phần lễ và phần hội. Phần lễ bao gồm các nghi thức dâng lễ, cúng Phật, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với các bậc tiền nhân. Phần hội là sự kết hợp hài hòa giữa các hoạt động văn hóa dân gian truyền thống như rước kiệu, diễu hành của phường rối nước, và dâng lễ vật của lãnh đạo UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện, tạo nên một không khí vui tươi, náo nhiệt.
Bài Học và Giá Trị Văn Hóa Vượt Thời Gian
Lễ hội chùa Tây Phương không chỉ là một sự kiện văn hóa mà còn là một biểu tượng của sự trường tồn văn hóa Việt Nam. Việc công nhận Lễ hội là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm vinh dự mà còn là trách nhiệm lớn lao trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di sản cho các thế hệ mai sau.
Qua lễ hội, chúng ta có thể thấy được sự kết tinh của tín ngưỡng, nghệ thuật và văn hóa dân gian, tạo nên một bức tranh đa sắc màu về đời sống tinh thần của người Việt. Đồng thời, lễ hội cũng là dịp để mỗi người nhìn lại bản thân, tìm về cội nguồn và trân trọng những giá trị văn hóa truyền thống.
Chùa Tây Phương và Lễ hội chùa Tây Phương là những minh chứng sống động cho sự phong phú và đa dạng của di sản văn hóa Việt Nam. Chúng ta cần chung tay gìn giữ và phát huy những giá trị này để góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa dân tộc và lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến bạn bè quốc tế. Đây không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước mà còn là của mỗi người dân Việt Nam.