Công nghệ plasma tiệt trùng rau củ là một bước tiến quan trọng trong việc giảm thiểu tổn thất sau thu hoạch và nâng cao chất lượng nông sản. PGS.TS Trần Ngọc Đảm, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM, đã nghiên cứu thành công công nghệ này.
Cải tiến trong công nghệ bảo quản nông sản
PGS.TS Trần Ngọc Đảm và các cộng sự đã dành 7 năm để nghiên cứu và thử nghiệm công nghệ plasma tiệt trùng rau củ tại Phòng nghiên cứu Năng lượng và Môi trường CES Plasma, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM. Công nghệ này không chỉ giúp kéo dài thời gian bảo quản rau củ lên 7-9 ngày mà còn đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường trong nước và xuất khẩu.
Nguyên lý hoạt động của công nghệ plasma
Plasma là trạng thái thứ tư của vật chất, được tạo ra bằng cách ion hóa khí. Công nghệ plasma tiệt trùng rau củ sử dụng nguồn plasma để làm sạch nước rửa rau củ, không khí, dụng cụ, và bao bì trong môi trường sản xuất. Điều này giúp kiểm soát nguồn vi khuẩn, tồn dư hóa chất trên bề mặt rau củ và ức chế vi khuẩn, nấm mốc phát triển.
Nguồn plasma được tạo ra từ hệ thống biến áp, bộ chuyển đổi dòng điện, bộ tạo xung cao tần, biến tần, và biến áp cao tần. Khi cho dòng điện 220V chạy qua điện trường cao và tần số lớn giữa hai điện cực chống phóng điện, khí bị ion hóa, tạo ra plasma.
Thử nghiệm tiệt trùng rau bằng công nghệ plasma
Quy trình tiệt trùng rau củ bằng plasma
Quy trình tiệt trùng rau củ bằng plasma được chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu, rau củ được xử lý thô bằng cách rửa sạch và loại bỏ chất bẩn. Tiếp đó, rau được đưa vào phòng xử lý trong môi trường không khí sạch và được rửa bằng bồn chứa chất oxy hóa bậc cao và nano bubble.
Giai đoạn cuối cùng là tiệt trùng bao bì bằng cách phóng plasma trực tiếp lên bề mặt bao đóng gói. Toàn bộ quy trình diễn ra trong nhà xưởng với điều kiện không khí và nước rửa được tiệt trùng 99,9% bằng công nghệ plasma.
Thử nghiệm trên dây chuyền cho thấy hệ thống có thể xử lý khoảng 5 tấn rau/ngày. PGS.TS Trần Ngọc Đảm hy vọng sẽ hợp tác với các doanh nghiệp để triển khai thực nghiệm quy mô lớn hơn và thương mại hóa sản phẩm.
Đánh giá về hệ thống plasma tiệt trùng rau củ, PGS.TS Nguyễn Văn Sức cho biết công nghệ này có nhiều ưu điểm như tiết kiệm năng lượng, tính linh hoạt cao, và giá thành hợp lý.