Nội dung chính
Múa lân sư rồng, một bộ môn nghệ thuật dân gian đặc sắc, đã gắn bó sâu sắc với đời sống văn hóa của người Việt Nam qua nhiều thế kỷ. Không chỉ là một hoạt động giải trí, múa lân sư rồng còn mang trong mình những giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc, thể hiện ước vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc và thịnh vượng. Đặc biệt, vào mỗi dịp Tết đến xuân về, tiếng trống lân rộn rã càng làm tăng thêm không khí náo nức, thôi thúc lòng người hướng về những điều tốt đẹp.
Nét Đẹp Văn Hóa Truyền Thống Trong Từng Vũ Điệu Lân Sư Rồng
Hình ảnh những chú lân, ông địa, rồng rực rỡ sắc màu, uyển chuyển múa lượn trong tiếng trống, tiếng thanh la, chập chõa vang vọng đã trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội, sự kiện quan trọng của người Việt. Từ những động tác leo cột điêu luyện của chú sư tử tinh nghịch đến những màn nhào lộn đầy kỹ thuật trên mai hoa thung, mỗi vũ điệu đều thể hiện sự tài hoa, khéo léo của người nghệ sĩ và mang đến cho người xem những trải nghiệm thị giác đầy ấn tượng.
Liên hoan Lân Sư Rồng mừng xuân, sự kiện văn hóa xác lập kỷ lục Việt Nam.
Trong văn hóa tâm linh, lân và rồng là những linh vật tượng trưng cho sự may mắn, sức mạnh và quyền lực. Vì vậy, việc được chiêm ngưỡng những linh vật này trong các buổi biểu diễn múa lân sư rồng được xem là một điềm lành, mang đến hy vọng về sự hanh thông, phát đạt trong công việc và cuộc sống. Sự kết hợp giữa yếu tố nghệ thuật và tâm linh đã tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của múa lân sư rồng, thu hút đông đảo người xem ở mọi lứa tuổi.
Múa lân sư rồng du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ III, bắt nguồn từ Trung Quốc, sau đó lan rộng ra nhiều quốc gia châu Á, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian. Tại Việt Nam, múa lân sư rồng đã được Việt hóa, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc và được duy trì, phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay.
Trong tranh Đông Hồ, hình ảnh “Phụng Lân” thể hiện điệu nhảy sư tử, tương đồng với múa lân ngày nay, thường xuất hiện trong các dịp lễ hội như Tết Nguyên Tiêu, Tết Trung Thu, và Tết Nguyên Đán. Điệu nhảy này thường kết hợp với các võ sĩ và màn nhào lộn, tạo nên một nét đặc trưng riêng biệt của Việt Nam.
Ngoài ra, sự xuất hiện của nhân vật Ông Địa, với hình ảnh vui tươi, tay cầm quạt mo và gậy có quả cầu, tạo thêm không khí hài hước, gần gũi cho các buổi biểu diễn múa lân sư rồng.
Nếu như múa lân vào dịp Tết Trung Thu mang đến niềm vui và ký ức đẹp cho trẻ thơ, thì vào mùa xuân, múa lân sư rồng còn mang ý nghĩa cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc và thịnh vượng.
Từ Loại Hình Nghệ Thuật Dân Gian Đến Hoạt Động Thể Thao Chuyên Nghiệp
Múa lân sư rồng ngày nay không chỉ là một loại hình nghệ thuật dân gian mà còn được nâng tầm thành một hoạt động thể thao, khuyến khích người tập rèn luyện sức khỏe, nâng cao ý chí và nghị lực. Các đoàn lân sư rồng thường được xây dựng trên nền tảng võ thuật, trở thành những “lò” võ dân gian, góp phần bảo tồn và phát huy tinh hoa võ thuật cổ truyền của dân tộc.
Sài Gòn – Chợ Lớn từ lâu đã được biết đến là cái nôi của nhiều đoàn lân sư rồng nổi tiếng, với bề dày lịch sử và truyền thống như Nhơn Nghĩa Đường, Liên Nghĩa Đường, Hằng Anh Đường, Tinh Anh Đường, Hào Dũng Đường, Xuân Hoa Đường… Trong đó, Nhơn Nghĩa Đường là một trong những đơn vị tiên phong, thường xuyên đại diện cho Việt Nam tham gia các giải đấu quốc tế và đạt được nhiều thành tích đáng tự hào.
Múa lân sư rồng tại lễ hội ở TP HCM. (Ảnh: ĐÔNG LINH)
Nhiều địa phương đã thành lập liên đoàn lân sư rồng, tạo điều kiện cho bộ môn này phát triển một cách bài bản và chuyên nghiệp. Liên đoàn Lân sư rồng TP Cần Thơ là đơn vị tiên phong, được thành lập từ năm 2014, tiếp theo là Liên đoàn Lân sư rồng TP HCM vào năm 2020. Múa lân sư rồng cũng đã chính thức được đưa vào hệ thống thi đấu thể thao quần chúng quốc gia, với các sự kiện tiêu biểu như Liên hoan Lân sư rồng toàn quốc và Đại hội Thể thao toàn quốc.
Nỗ Lực Không Ngừng Để Múa Lân Sư Rồng Trở Thành Di Sản Văn Hóa Phi Vật Thể
Hành trình để múa lân sư rồng được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là một quá trình đầy nỗ lực và tâm huyết của những người yêu mến bộ môn nghệ thuật này.
Lân Sư Rồng: Từ truyền thuyết đến hành trình di sản văn hóa
Liên đoàn Lân sư rồng TP HCM, các hội quán người Hoa, các đoàn nghệ thuật và nghệ nhân đã phối hợp thực hiện nhiều hoạt động như nghiên cứu, sưu tầm, chuẩn hóa tài liệu về lân sư rồng; khảo sát, nghiên cứu về lịch sử, nguồn gốc, kỹ thuật biểu diễn, trang phục, đạo cụ; ghi hình, chụp ảnh và lưu trữ các tư liệu về các buổi biểu diễn, các nghệ nhân, các câu lạc bộ và các sự kiện liên quan.
Bên cạnh đó, việc tổ chức các giải thi đấu thu hút đông đảo người dân tham gia cũng góp phần nâng cao giá trị văn hóa của lân sư rồng và phát triển du lịch, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Ngày 30 tháng 3, tại Quảng trường Nhà hát Thành phố, Lễ công bố quyết định Nghệ thuật lân sư rồng TP HCM được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã diễn ra trang trọng. Đây là một dấu mốc quan trọng, tạo điều kiện để múa lân sư rồng phát triển mạnh mẽ hơn nữa, được Nhà nước và xã hội bảo trợ, từ việc duy trì hoạt động chuyên môn đến kinh phí tổ chức các sự kiện biểu diễn, thi đấu chính thức, kể cả tham gia tranh tài quốc tế.
Việc công nhận múa lân sư rồng là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm tự hào của những người làm nghệ thuật mà còn là sự khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học của loại hình nghệ thuật dân gian này, đồng thời mở ra những cơ hội mới để bảo tồn và phát huy giá trị của múa lân sư rồng trong bối cảnh hội nhập và phát triển của đất nước.