Nội dung chính
Hòa Bình, trong một ngày mưa tầm tã, chúng tôi tìm đến xã Nật Sơn, huyện Kim Bôi, nơi những con đường đất đỏ quanh co như thách thức lòng người. Tại đây, cô giáo Bùi Thị Hồng Vân, người đã gắn bó cả thanh xuân với Trường Tiểu học – THCS xã Nật Sơn, đón chúng tôi bằng nụ cười ấm áp và chén nước lá rừng thơm nồng.
Hành Trình Tự Nguyện Đến Với Vùng Cao
Những năm tháng còn ngồi trên ghế trường sư phạm, cô Vân đã chia sẻ những đêm học khuya với những người bạn đến từ các huyện miền núi nghèo khó của Hòa Bình. Qua lời kể của họ, cô hình dung ra những con đường gập ghềnh, những dòng suối cắt ngang lối đi học của lũ trẻ vùng cao. Với cô, việc đến trường là điều hiển nhiên, nhưng với các bạn, đó là cả một hành trình nỗ lực không ngừng.
Những câu chuyện ấy đã gieo vào lòng cô Vân một ước mơ: sau này sẽ lên vùng cao dạy học. Tốt nghiệp, cô viết đơn tình nguyện đến những vùng sâu, vùng xa nhất của Hòa Bình, mặc cho gia đình hết lời can ngăn. Quyết định ấy, xuất phát từ trái tim của một người con gái thấu hiểu và đồng cảm sâu sắc với những khó khăn của đồng bào vùng cao.
Sự phân công của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hòa Bình đã đưa cô đến một điểm trường heo hút giữa những bản làng người Dao của xã Nật Sơn. Dù đã chuẩn bị tinh thần, cô vẫn không khỏi bàng hoàng trước sự lạc hậu và thiếu thốn nơi đây. Những ngày đầu tiên, niềm vui duy nhất của cô là những buổi tối quây quần bên bếp lửa, trò chuyện cùng đồng nghiệp. Dần dà, cô thích nghi với cuộc sống đơn điệu bằng những buổi chiều xuống suối gánh nước, những bữa cơm đạm bạc với khoai sắn và rau rừng…
Tiếng học trò bi bô mỗi ngày giúp cô Vân vơi bớt nỗi cô đơn. Nhưng khi đêm xuống, đối diện với lớp học trống trải, lắng nghe tiếng côn trùng và thú rừng vọng lại, cô không khỏi buồn tủi và nhớ nhà. Đã có lúc cô muốn bỏ cuộc, trở về xuôi tìm một công việc khác. Nhưng rồi, khi nhìn thấy những đứa trẻ ngọng nghịu đánh vần trong bộ quần áo rách vá chằng vá đụp, cô lại có thêm động lực để tiếp tục bám trụ với nghề.
Gieo Chữ, Ươm Mầm Tri Thức Trên Vùng Đất Khó
Gian lớp học đơn sơ, mái tranh vách nứa nằm trên đỉnh đồi lộng gió. Mùa đông, gió lùa hun hút khiến cô và trò co ro, nhiều khi phải dừng tiết học để sưởi ấm. Lúc ấy, cô Vân lại trở thành người mẹ hiền, tỉ mẩn vá những vết rách trên áo quần của các em.
Mùa hè, những cơn mưa rào bất chợt trút xuống, dột ướt những trang giáo án và những dòng chữ nắn nót của các em. Bếp lửa lại trở thành “cứu tinh”, giúp hong khô sách vở.
Cô Vân, người lái đò thầm lặng đưa bao thế hệ học sinh vùng cao đến bến bờ tri thức.
Nhiều hôm, cô Vân đến lớp mà vắng bóng vài học sinh. Sau giờ học, cô lại lặn lội đến từng nhà, tìm hiểu hoàn cảnh và vận động các em trở lại trường. Nhưng rào cản ngôn ngữ khiến những nỗ lực của cô đôi khi trở nên vô vọng. Không ít lần, cô phải ngậm ngùi ra về khi nghe học sinh mếu máo: “Cô ơi! Bố mẹ bắt em ở nhà làm nương rồi lấy chồng”.
Tuy vậy, cô Vân không hề nản lòng. Cô kiên trì đến từng nhà, trò chuyện, thuyết phục phụ huynh. Sự kiên trì và tấm lòng của cô đã lay động trái tim của những bậc cha mẹ, giúp nhiều em được tiếp tục đến trường. Họ cảm động trước tấm lòng của cô giáo miền xuôi, người đã không quản khó khăn, vất vả để mang con chữ đến với con em mình.
Gần 20 năm gắn bó với nghề, cô giáo Bùi Thị Hồng Vân đã dìu dắt biết bao thế hệ học trò qua dòng sông tri thức. Nhiều em sau khi học xong đã trở về quê hương, trở thành đồng nghiệp của cô. Học trò của cô cũng đạt được nhiều thành tích cao trong các kỳ thi học sinh giỏi các cấp, góp phần làm rạng danh mái trường vùng cao.
Em Lý A Na, lớp trưởng lớp 5A, chia sẻ: “Cô Vân không chỉ là cô giáo mà còn là một “nhà văn”. Những bài giảng của cô như chắp cánh cho chúng em bay cao, bay xa hơn cả những ngọn núi, cánh rừng nơi đây. Chúng em còn học được những bài học về tình người, về sự sẻ chia và yêu thương”.
Em Triệu Đức Thuận, một trong những học sinh giỏi cấp tỉnh được cô Vân dìu dắt, bày tỏ: “Cô Vân đã giúp chúng em nhận thức được tầm quan trọng của việc học tập. Chúng em luôn cố gắng học thật giỏi để không phụ lòng cô”.
Tình yêu thương và sự tận tâm của cô Vân đã thắp sáng ước mơ cho biết bao học sinh nghèo vùng cao.
Cô Bùi Thu Trang, giáo viên Trường Tiểu học – THCS Nật Sơn, đồng thời là học trò cũ của cô Vân, xúc động nhớ lại: “Thế hệ chúng tôi nhiều người vẫn còn giữ những chiếc áo do cô Vân khâu vá. Chiếc áo tuy mỏng manh nhưng chứa đựng tấm lòng bao la của cô. Tấm lòng ấy đã tiếp thêm động lực để chúng tôi cố gắng học tập và rèn luyện”.
Cô Phạm Thị Ngọc Tân, Hiệu trưởng Trường Tiểu học – THCS Nật Sơn, cho biết cô Vân hiện là tổ trưởng chuyên môn khối 4-5 của trường. Cô là một giáo viên giỏi, đạt nhiều thành tích cao trong các kỳ thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện và cấp tỉnh. Những đóng góp của cô đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
Vững Tâm Với Nghề, Ươm Mầm Cho Tương Lai
Chia tay cô Vân, chúng tôi không thể nào quên được lời cô dặn: “Dù cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn, nhưng các thầy cô giáo trẻ ở đây vẫn luôn vững tâm với nghề. Với nghề giáo, cái tâm là điều quan trọng nhất. Khi thầy cô có tâm huyết, học trò mới có chí hướng”.
Câu nói ấy đã khẳng định tâm huyết và tình yêu nghề của cô Vân, người đã dành cả cuộc đời mình để cống hiến cho sự nghiệp giáo dục vùng cao. Cô không chỉ là một người thầy, mà còn là một người mẹ, một người bạn, luôn yêu thương, chia sẻ và giúp đỡ học sinh của mình.
Sự Ghi Nhận Cho Những Cống Hiến Thầm Lặng
Những nỗ lực và cống hiến của cô giáo Bùi Thị Hồng Vân đã được ghi nhận bằng nhiều bằng khen và danh hiệu cao quý. Năm 2019, cô được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, lao động tiên tiến cấp cơ sở” do UBND huyện Kim Bôi trao tặng. Năm 2020, cô vinh dự nhận Kỷ niệm chương của Công đoàn Việt Nam vì những đóng góp cho ngành giáo dục. Năm 2022, cô được Liên đoàn Lao động tỉnh Hòa Bình tặng bằng khen xuất sắc trong phong trào “Vì sự nghiệp giáo dục – đào tạo tỉnh Hòa Bình”.
Những phần thưởng cao quý là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của cô Vân.
Những phần thưởng ấy là minh chứng cho sự cống hiến không mệt mỏi của cô Vân, người đã góp phần tô thắm thêm truyền thống tốt đẹp của ngành giáo dục Việt Nam. Tấm gương của cô sẽ mãi là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nhà giáo trẻ, những người đang và sẽ tiếp tục sự nghiệp trồng người trên khắp mọi miền đất nước.