Việt Nam hiện có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, trong đó khoảng 3,6 triệu hộ đã được quản lý thuế đến cuối năm 2024. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi thuế quan trọng đang diễn ra đối với các hộ kinh doanh, từ thuế khoán sang kê khai thuế, lập hóa đơn điện tử và phân luồng dòng tiền qua tài khoản riêng. Quá trình này là hoàn toàn hợp lý trong dài hạn, nhưng đang tạo ra nhiều thách thức cho các hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt là về kỹ năng số, hiểu biết pháp lý và chi phí vận hành.
Đến ngày 20/6/2025, chỉ có khoảng 45.247 hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, một con số còn khiêm tốn so với mục tiêu quản lý toàn diện. Việc chuyển đổi này không chỉ là thay đổi kỹ thuật mà còn là một bước chuyển thể chế, đòi hỏi tư duy chính sách thấu đáo. Theo luật sư Lê Thị Nhung, Giám đốc Công ty Luật L&A Legal Experts, cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể hơn ngoài các quy định có sẵn để quá trình này diễn ra suôn sẻ.
Luật sư Lê Thị Nhung cũng cho rằng không thể áp dụng cùng một khuôn quản lý cho cả hộ kinh doanh có doanh thu lớn và nhỏ. Nếu không thiết kế chính sách mềm, hàng loạt hộ nhỏ sẽ chọn cách ngừng hoạt động hoặc chuyển sang phi chính thức. Bên cạnh đó, luật sư Nhung cũng cảnh báo về khoảng trống pháp lý trong quản lý dữ liệu số, đặc biệt là về chuẩn chia sẻ dữ liệu giữa các bên liên quan.
Ngoài ra, luật sư Nguyễn Đức Biên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La, cho rằng việc chuyển đổi chỉ bền vững nếu được phân loại theo nhóm đối tượng. Với những hộ nhỏ, nên áp dụng chính sách nương nhẹ, miễn xử phạt vi phạm lần đầu, hỗ trợ chi phí chuyển đổi và hướng dẫn kê khai. Điều này sẽ giúp các hộ kinh doanh nhỏ có thể thích nghi và tuân thủ các quy định mới một cách hiệu quả hơn.
Tóm lại, để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng này, cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể, cùng với việc phân loại theo nhóm đối tượng để xây dựng chính sách phù hợp. Qua đó, các hộ kinh doanh có thể vượt qua giai đoạn chuyển đổi này một cách suôn sẻ và tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế. Thông tin pháp lý và các chuyên gia tư vấn cũng sẵn sàng hỗ trợ để giúp các hộ kinh doanh hiểu rõ hơn về các quy định và chính sách mới.