Nội dung chính
Ngày 21/03 vừa qua, Bộ GD-ĐT đã tiến hành kiểm tra công tác quản lý dạy thêm, học thêm tại TP.HCM, tập trung vào việc thực hiện Thông tư 29. Đoàn kiểm tra đã có buổi làm việc trực tiếp với Sở GD-ĐT TP.HCM để đánh giá tình hình thực tế và những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai.
Ông Nguyễn Bảo Quốc, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, báo cáo rằng thành phố đã chủ động triển khai các biện pháp quản lý, quán triệt về hoạt động dạy thêm, học thêm từ trước khi Thông tư 29 có hiệu lực. Các hoạt động thanh tra, kiểm tra việc thu chi học phí cũng được tăng cường, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. TP.HCM cũng đã chủ trương ngưng tổ chức dạy thêm, học thêm trong trường học từ nhiều năm nay, tập trung nâng cao chất lượng dạy học chính khóa.
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng đánh giá cao nỗ lực của TP.HCM trong quản lý dạy thêm.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Ngọc Thưởng nhận định rằng, Thông tư 29 đã giúp hoạt động dạy thêm, học thêm được quản lý chặt chẽ và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đặt ra.
Sở GD-ĐT TP.HCM đã tham mưu cho UBND thành phố ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo nhằm thực hiện nghiêm túc Thông tư 29, kiên quyết ngăn chặn tình trạng dạy thêm, học thêm trái quy định trong nhà trường. Công tác ra đề kiểm tra cũng được chỉ đạo sát sao, đảm bảo không gây áp lực cho học sinh. Đồng thời, các trường được yêu cầu tăng cường bồi dưỡng, ôn tập cho học sinh, xem đây là trách nhiệm chính của nhà trường.
Để nâng cao hiệu quả dạy và học, Sở GD-ĐT TP.HCM yêu cầu các trường rà soát kế hoạch giáo dục, tăng cường quản lý dạy học 2 buổi/ngày, phân công giáo viên hỗ trợ học sinh, đặc biệt là học sinh cuối cấp. Các đoàn kiểm tra công tác quản lý dạy thêm, học thêm cũng được thành lập ở cả cấp thành phố và địa phương.
Theo ông Nguyễn Bảo Quốc, Thông tư 29 tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng cho giáo viên dạy thêm, học thêm bên ngoài nhà trường. Tuy nhiên, một số khó khăn vẫn còn tồn tại, đặc biệt là việc thiếu các tiêu chí cụ thể để kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy thêm, học thêm.
“Một số phụ huynh bày tỏ lo ngại rằng quy định mới có thể ảnh hưởng đến cơ hội học tập của con em họ. Bên cạnh đó, việc xác định các CLB kỹ năng sống, STEM có phải là dạy thêm, học thêm hay không cũng gây khó khăn cho các trường. Ngoài ra, thời gian dạy thêm 2 tiết/tuần/môn được cho là không đủ để bồi dưỡng học sinh một cách hiệu quả” – ông Quốc chia sẻ.
Ông Trịnh Vĩnh Thanh kiến nghị hướng dẫn kiểm tra dạy thêm, học thêm.
Ông Trịnh Vĩnh Thanh, Trưởng phòng GD-ĐT quận Gò Vấp, TP.HCM, kiến nghị Bộ GD-ĐT sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về việc kiểm tra công tác quản lý dạy thêm, học thêm để tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho công tác kiểm tra, giám sát. Ông cũng đề xuất bổ sung nội dung về các loại hình giáo dục STEM, STEAM, kỹ năng sống vào Thông tư 29 để các trường có thể tổ chức dạy học mà không vi phạm quy định.
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng đánh giá cao những thuận lợi của TP.HCM trong việc triển khai Thông tư 29, đặc biệt là cơ sở vật chất tốt và tỷ lệ trường học tổ chức dạy 2 buổi/ngày cao. Ông cũng ghi nhận những nỗ lực của thành phố trong việc nâng cao chất lượng dạy học, tổ chức các kỳ thi học sinh giỏi khách quan, bình đẳng và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ giáo viên.
“Mục tiêu của Thông tư 29 là quản lý tốt hơn hoạt động dạy thêm, học thêm, nâng cao chất lượng dạy học chính khóa, giúp phụ huynh giảm bớt gánh nặng về thời gian và chi phí cho việc dạy thêm, học thêm tràn lan” – ông Thưởng nhấn mạnh.
Các đại biểu nêu ý kiến tại buổi làm việc.
Thông tư 29: Giải pháp cho vấn nạn dạy thêm, học thêm tràn lan?
Ông Phạm Ngọc Thưởng cho biết, vấn đề quản lý dạy thêm, học thêm không phải là mới. Từ năm 1996, Nghị quyết Trung ương khóa VIII đã cảnh báo về tình trạng dạy thêm tràn lan. Mặc dù đã có nhiều văn bản pháp quy được ban hành, tình trạng này vẫn tiếp diễn, thậm chí biến tướng, gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực đến sự phát triển toàn diện của học sinh.
Do đó, Bộ GD-ĐT tiếp tục ban hành Thông tư 29 để siết chặt quản lý hoạt động này. Bộ không cấm hoàn toàn dạy thêm, học thêm, nhưng yêu cầu phải kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
“Thông tư 29 quy định rõ, khi dạy thêm trong trường, mỗi môn chỉ được dạy tối đa 2 tiết/tuần để đảm bảo chất lượng dạy học chính khóa. Mục tiêu là tiến tới không dạy thêm, học thêm trong trường. Hoạt động học thêm chỉ nên tập trung vào các môn năng khiếu hoặc các chương trình nâng cao ngoài chương trình chính khóa” – ông Thưởng giải thích.
Góc nhìn đa chiều về Thông tư 29: Liệu có thực sự hiệu quả?
Việc Bộ GD-ĐT ban hành Thông tư 29 cho thấy quyết tâm chấn chỉnh tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan, vốn đã tồn tại dai dẳng trong hệ thống giáo dục Việt Nam. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế của Thông tư này vẫn còn là một câu hỏi ngỏ.
Một mặt, Thông tư 29 tạo ra một khung pháp lý rõ ràng hơn, giúp các cơ quan quản lý có cơ sở để kiểm soát và xử lý các trường hợp vi phạm. Việc giới hạn số tiết dạy thêm trong trường cũng có thể giúp giảm áp lực học tập cho học sinh, tạo điều kiện để các em tập trung vào các hoạt động phát triển toàn diện khác.
Mặt khác, nhiều ý kiến lo ngại rằng Thông tư 29 có thể không giải quyết được gốc rễ của vấn đề. Nhu cầu học thêm của học sinh xuất phát từ nhiều nguyên nhân, như chương trình học quá tải, phương pháp dạy học chưa hiệu quả, hoặc áp lực thành tích từ gia đình và xã hội. Nếu không giải quyết được những nguyên nhân này, việc cấm dạy thêm trong trường có thể chỉ khiến hoạt động này chuyển sang các hình thức khác, khó kiểm soát hơn.
Ngoài ra, việc thiếu các tiêu chí cụ thể để đánh giá hoạt động dạy thêm, học thêm cũng gây khó khăn cho công tác quản lý và kiểm tra. Việc xác định các CLB kỹ năng sống, STEM có phải là dạy thêm hay không cũng là một vấn đề cần được làm rõ.
Bài học rút ra và những kiến nghị cho tương lai
Từ buổi kiểm tra tại TP.HCM, có thể rút ra một số bài học quan trọng về việc quản lý dạy thêm, học thêm:
- Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý giáo dục, nhà trường, giáo viên và phụ huynh học sinh trong việc thực hiện các quy định về dạy thêm, học thêm.
- Cần có các tiêu chí cụ thể, rõ ràng để đánh giá hoạt động dạy thêm, học thêm, tạo cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát.
- Cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của phụ huynh và học sinh về tác hại của việc học thêm tràn lan.
- Cần đầu tư nâng cao chất lượng dạy học chính khóa, đảm bảo học sinh được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết ngay tại trường.
- Cần khuyến khích các hoạt động giáo dục STEM, STEAM, kỹ năng sống, tạo cơ hội cho học sinh phát triển toàn diện.
Để Thông tư 29 thực sự phát huy hiệu quả, Bộ GD-ĐT cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể, đồng thời lắng nghe ý kiến đóng góp từ các địa phương và các bên liên quan. Chỉ khi có sự đồng thuận và nỗ lực từ tất cả các bên, chúng ta mới có thể xây dựng một nền giáo dục chất lượng, công bằng và phù hợp với nhu cầu phát triển của xã hội.
“`