Trong bối cảnh cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gay gắt, quản trị toàn cầu về trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một mặt trận mới. Cả hai cường quốc đều coi AI không chỉ là chìa khóa cho sự phát triển kinh tế mà còn là yếu tố then chốt đối với an ninh quốc gia.
Trung Quốc vừa đề xuất thành lập Tổ chức Hợp tác AI thế giới tại Hội nghị AI thế giới 2025 diễn ra gần đây tại Thượng Hải. Mục đích của tổ chức này là thúc đẩy việc sử dụng AI một cách an toàn và toàn diện, đồng thời thu hẹp khoảng cách số và khoảng cách trí tuệ giữa các quốc gia. Bắc Kinh hy vọng tổ chức này sẽ trở thành nền tảng để các quốc gia tăng cường hợp tác về đổi mới sáng tạo, khai thác tối đa tiềm năng của AI và đạt được sự phát triển, thịnh vượng chung.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường phát biểu tại hội nghị rằng, thế giới cần cảnh giác với tình trạng ‘độc quyền’ AI và kêu gọi các nước hợp tác trong việc quản trị công nghệ này. Ông cho rằng, AI có thể mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được quản lý đúng cách. Trung Quốc ủng hộ việc xây dựng thêm hạ tầng số sử dụng năng lượng sạch và thống nhất các tiêu chuẩn về năng lực điện toán.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Washington sẽ ‘làm mọi điều cần thiết’ để dẫn đầu trong lĩnh vực AI, bao gồm việc đối phó với ảnh hưởng của Trung Quốc trong các cơ quan quản trị quốc tế. Chính quyền ông Trump vừa công bố kế hoạch hành động về trí tuệ nhân tạo, bao gồm một loạt sáng kiến và khuyến nghị chính sách nhằm củng cố vị thế dẫn đầu toàn cầu trong lĩnh vực này.
Kế hoạch của Mỹ tập trung vào việc cắt giảm các quy định về AI để thúc đẩy đổi mới, xây dựng cơ sở hạ tầng AI tại Mỹ và biến phần cứng lẫn phần mềm của nước này thành ‘nền tảng tiêu chuẩn’ cho các đổi mới về AI trên thế giới. Tuy nhiên, các nhà lập pháp và lãnh đạo công nghệ tại Mỹ hiện còn chia rẽ về việc làm sao cân bằng giữa yếu tố an toàn và tốc độ phát triển trong lĩnh vực AI.
Sự tranh cãi này cho thấy thách thức trong việc quản trị AI và đảm bảo sự phát triển của công nghệ này một cách an toàn và có trách nhiệm. Trung Quốc và Mỹ đang nỗ lực để thúc đẩy sự phát triển của AI, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết. Việc quản trị AI toàn cầu sẽ cần sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia và tổ chức quốc tế để đảm bảo rằng công nghệ này được sử dụng vì lợi ích chung của nhân loại.
Trung Quốc đã có những bước tiến đáng kể trong việc phát triển AI, với sự ra đời của các mô hình AI có năng lực gần tương đương với đối thủ OpenAI của Mỹ. Công ty khởi nghiệp DeepSeek của Trung Quốc đã tung ra các mô hình AI cho phép mọi người tải về và tùy chỉnh miễn phí. Bắc Kinh đang kêu gọi xây dựng các tiêu chuẩn về an ninh, công nghiệp và đạo đức cho AI.
Trong khi đó, Mỹ đang đối mặt với thách thức trong việc cân bằng giữa yếu tố an toàn và tốc độ phát triển trong lĩnh vực AI. Các nhà lập pháp và lãnh đạo công nghệ tại Mỹ đang tranh cãi về việc làm sao để đảm bảo sự phát triển của AI một cách an toàn và có trách nhiệm. Việc quản trị AI toàn cầu sẽ cần sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia và tổ chức quốc tế để đảm bảo rằng công nghệ này được sử dụng vì lợi ích chung của nhân loại.
Tìm hiểu thêm về các vấn đề liên quan đến AI và công nghệ tại BBC News.