Vĩnh Biệt Nghệ Sĩ Lê Hữu Lập: Ngọn Lửa Hát Bội Vẫn Sáng Mãi

0

Nghệ thuật hát bội Việt Nam vừa trải qua một mất mát lớn khi nghệ sĩ Lê Hữu Lập, một bậc thầy của sân khấu truyền thống, đã trút hơi thở cuối cùng vào ngày 28 tháng 4, hưởng thọ 83 tuổi. Sự ra đi của ông để lại một khoảng trống không thể bù đắp trong lòng những người yêu mến nghệ thuật dân tộc.

## Một Đời Gắn Bó Với Hát Bội Nghệ sĩ Lê Hữu Lập, tên thật là Nguyễn Hữu Lập, sinh năm 1943, xuất thân trong một gia đình có truyền thống ba đời gắn bó với nghệ thuật hát bội. Từ khi còn nhỏ, ông đã được đắm mình trong không gian của những điệu hát, những tích tuồng cổ. Năm 12 tuổi, Lê Hữu Lập đã chính thức bước lên sân khấu, được cha mình, nghệ sĩ Lê Phước Hoài, một “biện tuồng” (người chuyên viết tuồng và dàn dựng) nổi tiếng ở miền Nam, tận tình chỉ dạy. Với nền tảng vững chắc và niềm đam mê cháy bỏng, ông nhanh chóng khẳng định được tài năng của mình qua các vai diễn thuộc thể loại kép võ, kép tướng và kép hề. Suốt hơn 60 năm cống hiến cho nghệ thuật, nghệ sĩ Lê Hữu Lập đã từng tham gia biểu diễn ở nhiều đoàn hát lớn nhỏ, từ Sài Gòn đến các tỉnh miền Tây, góp phần vào những giai đoạn hoàng kim của hát bội miền Nam. Ông không chỉ là một diễn viên tài năng mà còn là một nhà nghiên cứu, nhà sưu tầm và là người thầy tận tâm của nhiều thế hệ nghệ sĩ. ## Những Vai Diễn Đi Cùng Năm Tháng Những vai diễn kinh điển của nghệ sĩ Lê Hữu Lập như Phàn Định Công, Ôn Đình, Trịnh Ân (trong tuồng “San Hậu”) hay Đường Thái Tông (trong tuồng “Phàn Lê Huê”) đã trở thành những dấu ấn khó phai trong lòng khán giả. Ông đã thổi hồn vào từng nhân vật, mang đến cho người xem những cảm xúc sâu sắc và những trải nghiệm nghệ thuật đích thực. ## Kho Tàng Di Sản Vô Giá Không chỉ là một nghệ sĩ biểu diễn xuất sắc, Lê Hữu Lập còn là một nhà nghiên cứu và sáng tác tuồng cổ. Ông đã để lại một gia tài đồ sộ với hơn 500 kịch bản tuồng, hàng trăm quyển sách cổ và nhiều tài liệu quý giá về tích tuồng xưa, cách vẽ mặt, tạo hình nhân vật hát bội. Những tư liệu này không chỉ là tài sản riêng của ông mà còn là di sản văn hóa của cả dân tộc. Ông được xem là cầu nối giữa các thế hệ nghệ sĩ, người đã âm thầm giữ lửa cho một môn nghệ thuật truyền thống đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong thời đại ngày nay. Sự tận tâm và đam mê của ông đã truyền cảm hứng cho rất nhiều nghệ sĩ trẻ, giúp họ thêm yêu nghề và quyết tâm gìn giữ những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc. ## Tấm Lòng Son Sắt Với Nghề Dù tuổi cao sức yếu, nghệ sĩ Lê Hữu Lập vẫn luôn nhiệt huyết với sân khấu. Ông thường xuyên tham gia biểu diễn tại các lễ hội văn hóa, kỳ yên đình làng ở khắp các tỉnh thành Nam Bộ. Hình ảnh ông lặng lẽ chuẩn bị trang phục, rong ruổi trên những chuyến xe đò đến những vùng quê xa xôi đã trở thành một biểu tượng đẹp về sự tận tụy và tình yêu vô bờ bến dành cho nghệ thuật dân tộc. ## Niềm Tiếc Thương Vô Hạn NSƯT Ngọc Khanh, một người đồng nghiệp thân thiết của nghệ sĩ Lê Hữu Lập, đã xúc động chia sẻ: “Nghệ sĩ Lê Hữu Lập là một người tài hoa, một người thầy tận tâm và một người anh lớn luôn hết lòng truyền nghề cho thế hệ trẻ. Anh sống vì nghệ thuật hát bội và sự cống hiến của anh đã góp phần to lớn vào việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc”. Trước khi qua đời, nghệ sĩ Lê Hữu Lập đã bày tỏ nguyện vọng được trao tặng toàn bộ tư liệu quý giá của mình cho đình Thắng Tam (Vũng Tàu), một nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống. Đây là minh chứng cho tâm nguyện “ăn cơm Tổ, sống vì nghề” của ông. ## Ngọn Lửa Hát Bội Vẫn Cháy Mãi Sự ra đi của nghệ sĩ Lê Hữu Lập là một mất mát lớn đối với sân khấu hát bội và tuồng cổ Việt Nam. Tuy nhiên, những di sản tinh thần và những đóng góp của ông sẽ mãi mãi được ghi nhớ và trân trọng. Ngọn lửa đam mê mà ông đã thắp lên sẽ tiếp tục cháy sáng trong lòng những người yêu mến nghệ thuật dân tộc, soi đường cho các thế hệ nghệ sĩ tương lai. Tang lễ của nghệ sĩ Lê Hữu Lập được tổ chức tại nhà riêng ở đường Lý Thường Kiệt, phường 8, quận Tân Bình, TP.HCM. Lễ động quan diễn ra vào lúc 6 giờ ngày 1 tháng 5, sau đó linh cữu được đưa đi hỏa táng tại Bình Hưng Hòa.